ประวัติโรงเรียนบ้านหนองไฮโพธิ์ชัย
ชื่อเดิมโรงเรียนบ้านหนองไฮโพธิ์ชัย ได้ขออนุมัติเปลี่ยนชื่อเพื่อไม่ให้ซ้ำกันกับโรงเรียนอื่นในสังกัดสำนักงานการประถมศึกษาจังหวัดขอนแก่น และได้รับอนุมัติเมื่อวันที่ ๑ มกราคม ๒๕๓๔ ตามประกาศของสำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ ลงวันที่ ๒๙ ธันวาคม ๒๕๓๓
ปัจจุบัน โรงเรียนบ้านหนองไฮโพธิ์ชัย
สังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต๑
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.)
ในอดีตนักเรียนเดินทางไปร่วมเรียนที่โรงเรียนบ้านผือ ตำบลพระลับ อำเภอเมือง จังหวดขอนแก่น
เมื่อวันที่๑ มิถุนายน ๒๔๘๒ ขุนวรรณวุฒิวิจารย์ นายอำเภอเมืองขอนแก่น ได้ก่อตั้งโรงเรียนบ้านหนองไฮขึ้นโดยมีนายนวล เสาร์ทอง เป็นครูใหญ่ ได้โอนย้ายนักเรียนทั้งหมดมาเรียนใช้ศาลาวัดเป็นอาคารเรียนชั่วคราว
ต่อมา นายเติม เหล่าพรรณนา ผู้ใหญ่บ้านหนองไฮ หมู่ที่๘ พร้อมด้วยชาวบ้านและทายกทายิกา ได้มอบที่ดิน(ส่วนที่เป็นที่สร้างวัด ๙๐ เปอร์เซ็น) เป็นที่สร้างอาคารเรียนและได้พัฒนาปรับปรุงมาโดยตลอดตามลำดับ
พ.ศ.๒๕๒๑ นางโอภาส ธรรมมุลตรี ครูใหญ่ร่วมกับชาวบ้านและคณะครูได้หาทุนซื้อที่ดินเพิ่มเติมให้โรงเรียน จากนายจู อุ่นทองดี, นายบุญ ยอดแคล้ว และนายคำ เพียอ้ม เพื่อขยายเพิ่มเติมด้านหน้าโรงเรียนติดถนนสาธารณะ พื้นที่ ๔ งาน ด้านทิศใต้ติดกับถนนสาธารณะและสระน้ำ ทางคณะกรรมการหมู่บ้านยินดีขยายถนนเป็น ๖ เมตร รวมบริเวณโรงเรียนซึ่งทำให้ที่ดินโรงเรียนแยกเป็น ๒ แปลงสำหรับแปลงที่แยกไป ๔๑ ตารางวา และเป็นสวนป่าโรงเรียน
พื้นที่โรงเรียนทั้งหมด จำนวน ๑๐ ไร่ ๑ งาน ๑๑.๔๐ ตารางวา มีเอกสารสิทธิ เป็นหนังสือรับรองการทำประโยชน์(นส.ต.ก) มี ๔ แปลง เอกสารหลักฐานเก็บไว้ที่จังหวัดขอนแก่น (ที่ดินจริงมีมากกว่าหลักฐานเอกสารสิทธิ์) มีรายละเอียดดังนี้
แปลงที่ ๑ หมายเลข ขก. ๔๗๐ พื้นที่ ๕ ไร่ ๒ งาน ราคา ๑๑๒,๐๐๐ บาท
แปลงที่ ๒ หมายเลข ขก. ๔๗๒ พื้นที่ ๒๖ ตารางวา ราคา ๔๕,๐๐๐ บาท
แปลงที่ ๓ หมายเลข ๔๗๓ พื้นที่ ๑ งาน ๔๓ ตารางวา ราคา ๕๕,๐๐๐บาท
แปลงที่ ๔ หมายเลข ขก. ๔๗๑ พื้นที่ ๔๒ ตารางวา ราคา ๓,๐๐๐บาท
รวมพื้นที่ตามเอกสารสิทธิ์ (นส.ตก.) ๖ ไร่ ๑๐ ตารางวา แปลงที่ ๑, ๒, ๓ รวมเป็นผืนเดียว ใช้ปลูกสร้างอาคารเรียน อาคารประกอบ สิ่งปลูกสร้างอื่น ถนน สนามกีฬา สวนหย่อม สวนเกษตร ที่จอดรถ
ชื่อ โรงเรียนบ้านหนองไฮโพธิ์ชัย
ที่ตั้ง บ้านหนองไฮ หมู่ 8 ตำบลพระลับ อำเภอเมืองขอนแก่น จังหวัดขอนแก่นรหัสไปรษณีย์ 40000
โทรศัพท์ 083-3530707 (ผอ.) สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 1 สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ ห่างจากสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาขอนแก่น เขต 1 ประมาณ 7 กิโลเมตร
ทำเนียบผู้บริหารโรงเรียนบ้านหนองไฮโพธิ์ชัย
1.นายนวล เสาร์ทอง ครูใหญ่ 2482 - 2483 = 1 ปี
2.นายจินดา ศรีนวกุล ครูใหญ่ 2483 - 2484 = 1 ปี
3.นายสุธีระ เอนกเวียง ครูใหญ่ 2484 - 2485 = 1 ปี
4.นายหอม นิสยันต์ ครูใหญ่ 2485 - 2520 = 35 ปี
5.นางโอภาส ธรรมมูลตรี อาจารย์ใหญ่ 2520 - 2531 = 11 ปี
6.นายเสถียร พุทธสอน อาจารย์ใหญ่ 2531 - 2531 = 1 ปี
7.นายศุภร ผาบุญมา อาจารย์ใหญ่,ผู้อำนวยการโรงเรียน 2531 - 2547 = 16 ปี
8.นายพิสิษฐ์ เทพไกรวัล ผู้อำนวยการโรงเรียน 2547 - 2551 = 4 ปี
9.ว่าที่ร้อยตรีประวิทย์ ทิพฤๅตรี ผู้อำนวยการโรงเรียน 2551 - 2561 = 10 ปี
10. นายภานุพงศ์ นวลบุญมา ผู้อำนวยการโรงเรียน 2561 - ปัจจุบัน
ประวัติบ้านหนองไฮ
หมู่ที่ 8 ตำบลพระลับ อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น
เดิมบ้านนี้เป็นบ้านที่แยกออกมาจากบ้านโนนทัน โดยชาวบ้านได้ย้ายมาตามที่ทำมาหากินเพราะสมัยก่อนนั้นบริเวณที่ตั้งหมู่บ้านยังเป็นป่า ประชาชนได้มาจับจองพื้นที่เพื่อทำมาหากินและได้ปรับปรุงพื้นที่จนเป็นที่นา ผู้ที่มาอยู่ครั้งแรกนั้นประกอบไปด้วย นายเต็ม เหล่าพันนา, นายแพทย์ เหล่าพันนา, นายจ้ำ นายอุ้ม พุทธซ้าย เมื่อมาอยู่ที่นาก็เลือกอาศัยอยู่ใกล้บริเวณแหล่งน้ำซึ่งเรียกตามภาษาชาวบ้านว่าหนองน้ำ และตรงบริเวณหนองน้ำนี้มีต้นไม้ใหญ่ต้นหนึ่งแผ่กิ่งก้านสาขาใหญ่ ให้ความร่มเย็นแก่อาณาบริเวณเป็นยิ่งนัก ต้นไม้ใหญ่นี้ชาวบ้านเรียกว่า “ต้นไฮ” และต้นไฮนี้เกิดล้อมต้นท่มตั้งอยูบริเวณหนองน้ำ จึงได้เรียกหนองนี้ว่า “หนองไฮ” และได้ตั้งหมู่บ้านนี้ว่า “บ้านหนองไฮ” ตามนามของหนองไฮนี้
การตั้งถิ่นฐานของหมู่บ้านได้เลือกตั้งบ้านเรือนอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของหนองไฮ โดยมีดอนปู่ตาอยู่ทางทิศตะวันตกของหนองไฮ ส่วนทิศใต้ของหนองไฮนั้นจะเป็นที่ตั้งของวัดเมื่อมีการสร้างบ้านเรือนอยู่รวมกันหลายหลังคนในหมู่บ้านก็ได้สร้างศูนย์รวมจิตใจของคนในหมู่บ้านขึ้น คือได้สร้างวัดในทางทิศใต้ของหนองไฮชื่อว่า “วัดสว่างหนองไฮ” โดยมีหลวงพ่อฮ่อ เป็นเจ้าอาวาสองค์แรกของวัด
บ้านหลังแรกที่มาตั้งอยู่บ้านหนองไฮคือบ้านของ นายเต็ม เหล่าพันนา ซึ่งปัจจุบันได้มีการรื้อถอนมาสร้างปรับปรุงใหม่เป็นบ้านของ นางนาง ปัญญาพิมพ์ อายุ 83 ปี บ้านเลขที่ 106 ซึ่งเป็นบุตรสาวของนายเต็ม เหล่าพันนา ส่วนหลักบ้านได้ตั้งอยู่ใกล้ ๆ กับบ้านคือทิศตะวันออกของบ้านเรือนตรงบริเวณศาลากลางบ้านในปัจจุบัน
เมื่อมีวัดภายในหมู่บ้านลูกหลานชาวบ้านที่อยากเรียนหนังสือก็จะมาเรียนหนังสือกับพระที่วัด เพราะในตอนนั้นยังไม่มีการบังคับให้เรียนหนังสือ ในระยะแรกผู้ที่แสวงหาความรู้ต้องมาเป็นศิษย์วัดอยู่รับใช้พระหรือหลวงพ่อเพื่อที่จะได้เรียนหนังสือ ลูกศิษย์วัดในสัมยเริ่มแรกนั้นมีอยู่ 5-6 คน เท่านั้น โดยมีพระอาจารย์เป๊ะ ซึ่งเป็นพระสงฆ์เดินทางมาจากวัดโพธิ์โนนทัน มาสอนให้กับศิษย์วัด ของวัดสว่างหนองไฮ ต่อมาก็มีครูเกิ้ง โนนทะวงษ์ นายศรี พระอาจารย์ชม และต่อมาวัดแห่งนี้ก็มีหลวงพ่อสืบต่อมาคือหลวงพ่อเบ็ง และหลวงพ่อคัธมาล คะมิโก และในตอนนี้เองหลวงพ่อคัธมาล คะมิโก ได้ย้ายวัดไปตั้งที่ดอนปู่ตา ห่างจากที่เดิมประมาณ 400 เมตร และยังใช้ชื่อเป็นวัดสว่างหนองไฮเหมือนเดิมและมีเจ้าอาวาสสืบต่อมาจนถึงองค์ปัจจุบัน ส่วนที่วัดแห่งเดิมเป็นที่ตั้งของโรงเรียนซึ่งต่อมาเมื่อมีกฏหมายบังคับให้ทุกคนต้องเข้าเรียนหนังสือ ทางราชการได้แต่งตั้งครูคนแรกมาสอนที่โรงเรียนบ้านหนองไฮ คือ นายนวน เสาร์ทอง
การปกครองในระยะเริ่มแรกนั้น ชาวบ้านได้ให้นายเฮือง เป็นหัวหน้าหมู่บ้าน ซึ่งนายเฮือง เป็นผู้นำที่มีความเป็นอาวุโสและเป็นที่นับถือของคนในหมู่บ้านในขณะนั้น และต่อมาได้มีกฏหมายตามพระราชบัญญัติการปกครอง และได้แต่งตั้งผู้ใหญ่บ้านคนแรก คือนายเต็ม เหล่าพันนา และเรียงลำดับมาเรื่อย ๆ นายเท่ง วรพันธุ์, นายพันธุ์ ลีสีทวน, นายเจริญ ไชยหงษ์, สอ.วีระยุทย์ นารมย์, นายใส อุ่นศรีเพ็ง, นายสมุด จุมฟอง, นายอิฐ นามเมืองจันทร์, นายสุรชัย วรดิษฐ์วงษ์, นายบัณฑิต พรหมพินิจ, และปัจจุบันคือ นางพูลสุข โนนทนวงษ์
